هر چیزی که در مورد عملکرد دندانه در الیاف فرش لازم است بدانید
یکی از مهمترین مراحل تولید فرش، تولید الیاف و رنگرزی آن‌هاست. کیفیت بالای الیاف و رنگهای خوب آن باعث می‌شود که فرش جلوه بهتری داشته باشد. نکته هم در مورد رنگرزی الیاف، علاوه بر طبیعی بودن رنگ، ثابت بودن آن است. یعنی رنگ خوب نباید به راحتی و با شستشو از بین برود. به همین دلیل روند رنگرزی الیاف بخش مهمی از پروسه تولید فرش است. یکی از مهمترین مراحل رنگرزی الیاف فرش، دندانه کردن است. در این مطلب در این مورد بیشتر خواهیم گفت.
دندانه کردن چیست؟
بعد از اینکه الیاف را از مواد مختلفی مانند پنبه، پشم یا ابریشم تولید کردند باید آن ها را رنگ کنند. برای اینکه رنگ به خوبی وارد بافت الیاف شده و روی آن ثابت شود از مواد خاصی استفاده می‌کنند. به این کار دندانه کردن گفته می‌شود. در واقع این مواد با ایجاد منافذی روی الیاف، رنگ را وارد آن ها کرده و تثبیت می‌کند. دندانه کردن را با کمک مواد مختلفی انجام می‌دهند که هر کدام کاربرد خود را دارد.
قالیشویی چلسی متخصص شستشوی انواع فرش
کارخانه قالیشویی چلسی کرج عضو رسمی اتحادیه قالیشویان و فرش فروشان کرج، دارای کارخانه ای مجهز با ماشین آلات تمام اتوماتیک آماده ارائه با کیفیت ترین خدمات شستشوی فرش در سراسر کرج.
دندانه کردن با مواد طبیعی یا سنتی
در قدیم و حتی همین حالا در بعضی مناطق، از مواد طبیعی برای دندانه کردن استفاده می‌کردند. این مواد شامل آبغوره، آبلیمو، پوست پسته، زاج، سماق، بلوط و بسیاری مواد دیگر است. هر کدام از این مواد ویژگی‌های خاصی هم دارند که با خود وارد الیاف می‌کنند. اولین ویژگی این است که بیشتر این مواد، تغییری در رنگ ایجاد نمی‌کنند. برای همین به راحتی برای تمامی رنگ‌ها می‌توان از آن‌ها استفاده کرد. اما یک ویژگی بسیاری از این مواد سنتی این است که اگر با رنگ آن را بجوشانیم کمی تیرگی به رنگ الیاف می‌دهد. این نکته باید در هنگام رنگرزی در نظر گرفت.
دندانه کردن با مواد کانی و شیمیایی
موادی مانند مس، آهن، پتاسیم، آلومینیوم، روی، قلع، اسید سولفوریک، اسید سیتریک و سرب از جمله مواد شیمیایی هستند که برای دندانه کردن استفاده می‌شوند. این مواد دارای خاصیت تغییر رنگ هم هستند. البته نه تمام آن‌ها. بعضی از این مواد باعث تغییر رنگ می‌شوند. بنابراین باید دقت کرد که به چه رنگی اضافه می‌شوند. بعضی دیگر باعث شفافیت می‌شوند و به همین دلیل برای الیاف با رنگهای روشن مناسبند.
تغییر رنگ با کمک دندانه‌های شیمیایی
گفتیم که بعضی از این مواد باعث تغییر رنگ می‌شوند. برای مثال دندانه آهن باعث تیره شدن رنگ پشم می‌شود. یا مثلا دندانه مس، با ترکیب با مواد موجود در الیاف پشمی، به رنگ سبز درمی‌آید. به همین دلیل برای ترکیبات رنگ سبز و طلایی از آن استفاده می‌کنند.
بعضی از دندانه‌ها کمی حالت زبری دارند و ممکن است باعث ایجاد حساسیت‌های پوستی شوند. در واقع این‌ها مواردی است که رنگرزها کاملا به آن‌ها توجه می‌کنند و بر اساس هر کدام از خواص الیاف از آن‌ها استفاده می‌کنند.
زمان دندانه کردن
یکی دیگر از نکات مهم برای دندانه کردن، زمان آن است. برای بعضی از الیاف دندانه کردن قبل از رنگرزی خامه انجام می‌شود. در این صورت معمولا الیاف ثبات رنگ بیشتری داشته و رنگ شفاف‌تری خواهند داشت.
در بعضی موارد رنگ و دندانه را با هم به خامه فرش اضافه می‌کنند. این کار برای رنگهای روشن بیشتر استفاده می‌شود.در گروهی دیگر هم بعد از رنگرزی، دندانه‌ها را به خامه اضافه می‌کنند. این کار هم برای رنگهای شفاف و روشن بیشتر کاربرد دارد.
بدون دیدگاه